Menagjimi Akut i goditjes në Tru

Dr.Enver Isaku – Neurolog,PhD Cand 

Trajtimi Fillestar 

Koha e arritjes	Target koha
Hyrja te mjeku	10 min
Qasja te eksperti i neurologjisë	15 min
Hyrja te CT scan, kompletimi	25 min
Hyrja te CT scan, interpretimi	45 min
Hyrja në trajtim	60 min
Pranimi ne stroke njësin apo ICU	3 h
Instituti Nacional i Çrregullimeve Neurologjike dhe Stroke

Hipoglikemia dhe hiperglikemia duhet të identifikohen dhe trajtohen herët në fillim të vlerësimit. Jo vetëm që të dy mund të prodhojnë simptoma që imitojnë goditjen iskemike, por ato gjithashtu mund të përkeqësojnë iskeminë neuronale në vazhdim.Dhënja e glukozës në hipoglikemi shkakton përmirësim të thellë dhe të menjëhershëm, ndërsa insulina duhet të fillojë për pacientët me goditje në tru dhe hiperglikemi. Studimet e vazhdueshme do të ndihmojnë në përcaktimin e nivelit optimal të kontrollit të glycemisë.

Hipertermia rrallë shoqërohet me goditje në tru, por mund të rrisë morbiditetin. Administrimi i paracetamolit, me anë të gojës ose në rektum, indikohet kur pacienti ka ethe (temperatura> 38 ° C).

Oksigjeni shtesë rekomandohet kur pacienti ka një kërkesë të dokumentuar të oksigjenit. Deri më sot, ekziston dëshmi kontradiktore nëse oksigjenimi supernormal përmirëson gjendjen e pacientit gjatë goditjes në tru. Synimet optimale të presionit të gjakut mbeten për t’u përcaktuar. Shumë pacientë janë hypertensive në mbërritje. Udhëzimet e Shoqatës Amerikane kanë përforcuar nevojën për kujdes në uljen e presionit të gjakut në mënyrë akute. Në një përqindje të vogël të pacientëve me infarkt që janë relativisht hipotensiv, rritja farmakologjikisht e tensionit të gjakut mund të përmirësojë rrjedhën përmes stenozave kritike.Monitorimi serik dhe ndërhyrjet kur është e nevojshme në fillim të kursit klinik dhe rehabilitimi i mundshëm i goditjeve në tru dhe terapi fizike dhe profesionale janë kyqe të menaxhimit. (Shih Tabelën 2, më poshtë.)

Tabela 2. Menaxhimi i përgjithshëm i pacientëve me goditje akute

Klukoza në gjak	Trajto hypoglykemin me D50Trajto hyperglikemin me insulin nëse glukoza në gjak >200 mg/dL(11.1)
Shtypja e gjakut	Shiqo rekomandimet e kanditatëve për tromboliz   dhe jokandidatëve (Tabela 3)
Monitorimi  kardiak	Monitorimi i vazhdueshëm për ndryshime iskemike ose  fibrilacion atrial
Lëngje  intravenoze	Shmangni D5W dhe administrimin e tepërt të lëngjeveIV tretje izotonike klorur natriumi në 50 ml / h, përveç nëse indikohet ndryshe
Përdorimi oral	NPO fillimisht; rreziku për aspiracion është i madhë,shmangni përdorimin oral deri sa gëlltitja të jetë në rregull
Oksigjeni	Të aplikohet nëse indikohet(Sa02< 94%)
Temperatura	Shmangni hypertermin; përdorni paracetamol oral ose rektal dhe leckat për ftohje nëse nevojitet

Terapia Trombolitike

Trajtimet e tanishme për goditje akute iskemike përfshijnë terapinë trombolitike IV me aktivatorin e tipit të plazminogjenit indor (t-PA) dhe terapitë endovaskulare duke përdorur pajisjet e stentit gjahtar. Një përditësim i vitit 2015 i Shoqatës Amerikane të Zemrës / Udhëzimeve të Shoqatës Amerikane të Çrregullimeve për menaxhimin e hershëm të pacientëve me infarkt akut iskemik rekomandon që pacientët e përshtatshëm për t-PA intravenoz duhet të marrin t-PA intravenoz edhe nëse është konsideruar trajtimi endovaskular dhe që ata pacientët duhet të marrin terapi endovaskulare me një mbajtës stent nëse përmbushin kriteret.

Studimet më të reja të goditjevenë tru kanë zbuluar përfitimin e përdorimit të neuroimazherisë për të zgjedhur pacientët të cilët kanë më shumë gjasa të përfitojnë nga terapia trombolitike dhe përfitimet e mundshme të zgjerimit të dritares për terapi trombolitike përtej udhëzimit prej 3 orësh me t-PA dhe agjentëve më të rinj.CT angiografia mund të tregojë vendndodhjen e okluzionit vaskular.CT studimet e perfuzionit janë të afta të prodhojnë imazhe perfuzioni dhe së bashku me CT angiografinë janë duke u bërë më të disponueshme dhe shfrytëzohen në vlerësimin akut të pacientëve me goditje në tru Evaluimi imazherik i difuzionit dhe perfuziont për të kuptuar ecurin e goditjes në tru (DEFUSE) eksperimentet sugjeruan që mund të ketë dobi të administrimit të IV t-PA brenda 3-6 orëve të fillimit të goditjes iskemike te pacientët me nivel të vogël iskemik në diffusion-weighted imazherin e rezonancë magnetike dhe abnormalitetet perfuzionale më të mëdha (penumbrat iskemike të mëdha).

Desmoteplase në studimin e goditjes iskemike akute (DIAS) u përpoq të tregojë përfitimin e administrimit të desmoteplase te pacientët brenda 3-9 orësh nga fillimi i goditjes akute me një mospërputhje të konsiderueshme (> 20%) ndërmjet abnormaliteteve të perfuzionit dhe thelbit ishemik në diffusion-weighted MRI .

Studimet më të mëdha të randomizuara të desmoteplase ishin negative.

Disa studiues kryen një studim në 581 pacientë të njëpasnjëshëm të trajtuar me alteplase për të identifikuar ndikimin e kohës në trajtim sipas shkallës së goditjes në rezultatin funksional te pacientët me infarkt akut ishemik. Ata gjetën se dritarja për një rezultat të favorshëm ishte 120 minuta ose më pak për goditje të moderuara, por koha për trajtim dukej se nuk lidhej me rezultatin funksional tek goditjet e mesme  dhe të rënda.Në një studim të 285 pacientëve të cilët kanë marrë aktivues të plasminogjenit  indor  të tipit rekombinant intravenoz, revaskularizimi (tromboliza e modifikuar në rezultatet e infarktit cerebral, 2b dhe 3) ka ndodhur në 73.9%; 5.6% zhvilluan hemoragji intracerebrale simptomatike; 43.3% kanë arritur rezultate të mira funksionale; dhe 22.2% vdiqën brenda 90 ditëve.

Sipas autorëve, krahasimet e rregulluara sipas nëngrupeve (mosha ≤ ose> 80 vjet;fillimi-te-punkcioni-ije ≤ ose> 6 orë; goditje iskemike anteriore ose posteriore; aktivizuesi i plazminogjenit indor i mëparshëm IV i tipit rekombinant ose trajtim / terapia e izoluar endovaskulare ; revaskularizimi ose jo revaskularizimi) sistematikisht favorizoi revaskularizimin (përqindja më e ulët e hemoragjive intracerebral simptomatike dhe normat e vdekjes dhe përqindja më e lartë e rezultatit të mirë), dhe analiza shumë të